چشم انداز صنعت پرداخت در ایران و جهان طبق پیشبینیهای US Federal Reserve، سهم پرداختهای موبایل نسبت به سایر روشهای پرداخت رشد چشمگیری داشته به صورتی که تا سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۱۸، ۱۴۶% رشد خواهد کرد. این در حالی است که مجموع تراکنش سایر روشهای پرداخت ۳۵% رشد خواهند یافت. همچنین طبق گزارش موسسه شاپرک در سال 1397، در کشور ایران مردم تمایل بیشتری به ترتیب به پرداخت از طریق پایانههای فروش و موبایل دارند این درحالی است که نرخ استفاده از درگاههای پرداخت اینترنتی در حال کاهش بوده و در سالهای آتی نیز این روندها ادامه خواهد داشت. با توجه به نقش الگوهای رفتاری مصرفکنندگان بر صنعت پرداخت و با توجه به رشد سنی گروههای کمتر از ۴۰ سال و گرایش این قسم از مردم به استفاده از روشهای نوین پرداخت، شاهد تغییرات بنیادی در نرخ نفوذ روشهای نوین در این صنعت خواهیم بود. گروههای سنی جوان تمایل بیشتری به استفاده از روشهای نوین پرداخت داشته و ریسک تجربه روشهای جدید پرداخت دیجیتالی را سادهتر میپذیرند که این مهم منجر به تحول خدمات بانکداری و پرداخت جهت همگام بودن با مشتریان خود خواهد بود. با توجه به نرخ رشد استفاده از گوشیهای هوشمند و سادگی استفاده از این ابزار در فرآیندهای پرداخت، رشد چشمگیری در پرداختهای موبایلی خواهیم داشت. طبق پیشبینیهای انجام شده، نزدیک به یکچهارم مشتریان از کیف پول الکترونیکی در بستر گوشیهای همراه، پرداختهای خرد خود را انجام خواهند داد. صنعت پرداخت تغییرات بنیادینی در زیرساختهای کارتهای اعتباری و ترمینالهای پرداخت جهت تسریع فرایند پرداخت انجام خواهند داد. امروزه پرداختها در پایانههای فروش به صورت آنلاین و بین فردی در بستر نرمافزارهای موبایل انجام میگیرد. موضوع فعالیت آسان پرداخت آسان پرداخت پرشین به عنوان شرکت اصلی گروه در اردیبهشت سال 1388 به عنوان شرکت ارائه دهنده خدماتPSP از شاپرک با اخذ مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. هدف این شرکت گسترش و تسهیل خدمات پرداخت الکترونیک می باشد و اجزای مختلف سیستم بر پایه "مقررات ناظر بر ارائه دهندگان خدمات پرداخت" اداره نظام های پرداخت بانک مرکزی و شرکت شاپرک در نظر گرفته شده و همچنین به گونه ای طراحی شده تا در برگیرنده طیف وسیع تری از انواع پرداخت الکترونیک باشد. شرکت کاغذ و رول آرتا پرشیان به عنوان شرکت فرعی گروه در سال 95 به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شد. انجام امور انفورماتیکی و فناوری اطلاعات شامل ارائه خدمات رایانه ای اعم از سخت افزار، تولید نرم افزار و ارائه خدمات مخابراتی و اتوماسیون اداری و اتوماسیون صنعتی در حوزه پرداخت الکترونیک و ارائه خدمات پرداخت الکترونیکیpsp و عقد قرارداد با شرکت ها و ارگان های دولتی و خصوصی و شرکت در مزایده ها و مناقصات در زمینه موضوع فعالیت شرکت و خرید و فروش واردات و صادرات تجهیزات و سیستم های رایانه ای مرتبط با شبکه پرداخت و ارائه خدمات تجارت الکترونیک مجاز و ایجاد بسترهای فنی لازم برای ارائه آن و ارائه خدمات در کلیه زمینه های مرتبط با فناوری اطلاعات موضوعات اصلی شرکت هستند. سرمایه و ترکیب سهامداران سرمایه شرکت معادل 2650 میلیارد ریال است و سهامداران شرکت به قرار جدول زیر است: معرفی خدمات شرکت مهمترین خدمات و فعالیت های شرکت آسان پرداخت پرشین در سال های اخیر به شرح زیر است: جایگاه شرکت در صنعت در سال های اخیر شرکت آسان پرداخت پرشین با ایجاد تنوعی چشمگیر در سبد محصولات و خدمات خود موفق به کسب جایگاهی مناسب در صنعت پرداخت کشور شده است. تلاش های مجدانه مجموعه در بهره گیری از آخرین تکنولوژی های صنعت و انعقاد قراردادهای همکاری متعدد با فعالان صنعت نقش پررنگی در افزایش سهم بازار این شرکت داشته است به طوری که از نظر سهم بازار بر حسب تعداد کل تراکنش ها در رتبه چهارم قرار دارد. همچنین از نظر مبلغ تراکنش ها در رتبه ششم قرار دارد. نمودار زیر تعداد پایانه های آسان پرداخت را طی سال های اخیر نشان می دهد. آنچه در نمودار زیر مشاهده می شود، رشد دستگاه های کارتخوان در دو سال اخیر بشدت کاهش یافته است. در خصوص تغییرات نرخ کارمزدهای شاپرکی به اطلاع می رساند که شرکت آسان پرداخت بیش از نقش ارائه کننده خدمات پرداخت در مقام شرکتی دانش بنیان با رویکرد فینتک شناخته می شود و توسعه فینتک ها موضوع روز بوده و بانک مرکزی نیز قوانین تسهیل کننده فینتک ها را در دست اجرا دارد. این شرکت از مدت ها قبل اقدام به متنوع سازی سبد درآمدی خود کرده است. درآمدهای حاصل از این نوع فعالیت ها همانند درآمدهای کارمزدی سقف محدود کننده ندارد و این امر باعث پایداری بیش از پیش منابع درآمدی شده و سهم درآمدی شرکت به جای کارمزد شاپرکی به اخذ درصدی از فروش خدمات جدید تغییر یافته و منبع اخذ آن از منابع شاپرکی به درآمدهای تجارت الکترونیک تغییر مییابد. باتوجه به این امر که در سال 1397 براساس تصمیمات بانک مرکزی و شاپرک مقرر گردید بخشی از کارمزدهای انجام شده از بستر USSD به شرکتهای PSP پرداخت نگردد، لذا شرکت آپ تمرکز خود را به سایر بخشهای درآمدی مذکور کرد و همین امر باعث شد با مدیریت صحیح فعالیت نه تنها درآمد شرکت در سال گذشته کاهش نداشته باشد، بلکه افزایش 8 درصدی را نیز در صورتهای مالی شرکت میتوان مشاهده کرد. الگوی خرید مشتریان این شرکت با توجه به ماهیت فعالیت و نوع صنعت آن به الگوی استفاده آنها از پرداختهای الکترونیکی باز میگردد. در سال مالی 1398 همانند سال مالی قبل تلاش شده است تا با ترغیب مشتریان بالقوه و بالفعل به نصب اپلیکیشن آپ و افزایش تراکنشها از سیستم موبایلی الگوی استفاده از پرداخت های الکترونیکی در افراد تقویت گردد. از طرفی گسترش شبکه پایانه های فروشگاهی شرکت با تاکید و تمرکز بر بازارها و فعالیت های تجاری پرتراکنش در مجموع از عوامل تاثیرگذار بر افزایش 14 درصدی مجموع تراکنش های شرکت در پایان دوره 9 ماهه ابتدایی سال 1398 نسبت به دوره مالی مشابه گذشته بوده است. در نمودار زیر افزایش سهم بازار تراکنش های اینترنتی که مربوط به اپلیکیشن آپ می باشد به وضوح مشاهده می شود. درآمدهای عملیاتی بطور کلی تقسیم بندی درآمدهای شرکت بشرح زیر است که بصورت شماتیک نیز نمایش داده شده است. در نمودار دایره ای شکل آخرین وضعیت سودناخالص هر یک از سرفصل ها نمایش داده شده است. همانگونه که مشاهده می شود، درآمد کارمزد شاپرکی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است و فروش شارژ و اجاره دستگاه ها در رتبه های بعدی قرار میگیرد. فروش شارژ اپراتورهای تلفن همراه، حاشیه سود حدودا 3 درصدی برای شرکتهای پرداخت دارد. کارمزد تراکنشهای شاپرکی به صورت زیر است: ماندهگیری 50 تومان قبض و شارژ 75 تومان خرید، 1 درصد مبلغ تراکنش با سقف و کف 50 و 250 تومان شرکتهای پرداخت برای در اختیار قرار دادن دستگاه کارتخوان از بانک طرف قرارداد به طور ماهانه اجاره دریافت میکنند که این اجاره به قرارداد بین شرکت پرداخت و بانک بستگی دارد. بانکهای عمده طرف قرارداد آپ، بانک کشاورزی و سپه هستند. سایر درآمدهای عملیاتی شرکت مربوط به پرداخت قبوض شهری، بیمه سینا، خرید بلیط قطار، درآمد ناشی از سرویس های ایرانسل و بیمه سینا می باشند. اهداف کوتاه مدت شرکت در سال 98 برنامه ریزی برای افزایش تعداد پایانه های فروشگاهی در سال 98رشد تراکنشهای پایانه های فروشبهبود شاخص اثربخشی درگاه فروشگاهیورود به بازارهای جدید و جذب مشتریان پر تراکنشپیاده سازی و افزودن خدمات جدید به سبد خدمات جاریایجاد منبع درآمدی جدید از طریق همکاری با گروه اینترنتی رز )اسنپ( از ابتدای سال 1397 شرکت زیرساختهای لازم جهت ارائه خدمات نوین کارت به کارت، فروش بیمه، فروش بلیط قطار و فروش انواع بیمه نامه ها از طریق اپلیکیشن آپ را در دستور کار خود قرار داده و پس از سپری شدن فاز آزمایشی، بهره برداری از آنها در سال 1397در کنار سرویسهای جدید نظیر صندوقهای سرمایه گذاری، فروش بلیط هواپیما، پرداخت عوارض آزادراه ها، خرید و اجاره ملک و ثبت نام و استعلام سجام آغاز شد. همچنین شرکت آسان پرداخت با مشارکت گروه اینترنتی رز )گروه شرکتهای اسنپ، اسنپ فود، اسنپ تریپ، اسنپ مارکت، بامیلو و ... ( ، اقدام به ایجاد یک راهکار جامع در جهت گسترش و تنوع خدمات قابل ارائه کرده است. همچنین افزایش تعداد پایانه های فروشگاهی و نوسازی پایانه های قدیمی از جمله برنامه های توسعه ای شرکت در ادامه سال 1398 می باشد. عقد قرارداد با بانک ملی ایران و با موضوع « ترویج و بهره برداری از محصول بارکد دوبعدی (QR Code) و سرویس کارت به کارت با مبدا بانک ملی به وسیله واسط اپلیکیشن شرکت به منظور توسعه بانکداری دیجیتال با محوریت شبکه پرداخت خرد » برای مدت 3 سال جدیدترین رونمایی شرکت از ابزارهای نوین می باشد. هنوز اطلاعات خاصی از وضعیت درآمدی این ابزار در صورتهای مالی و گزارشات تفسیری شرکت ثبت نشده است. مفروضات تحلیل با توجه به اینکه فعلا هیچ اطلاعی از درآمدهای ناشی از قرارداد منعقد شده بین آسان پرداخت و شرکت رز (اسنپ) و همچنین جدیدترین محصول رونمایی شده آسان پرداخت در قالب "نشان پرداخت" در صورتهای مالی شرکت و گزارشات تفسیری ارائه نشده است، تحلیل فوق بدون در نظر گرفتن این دو موضوع ارائه شده است. درصورت افشای اطلاعاتی در این زمینه این تحلیل آپدیت خواهد شد.با توجه به اطلاعات موجود، شرکت پس از خرید 100 هزار دستگاه در سال 95 که از افزایش سرمایه 33 درصدی سود انباشته انجام شده بود، برخلاف سایر رقبا تعداد قابل ملاحظه ای دستگاه جدید به کارتخوان های کشور اضافه نکرده است. فرض شده است مقدار دستگاه های کارتخوان در سال های آینده نیز ثابت بماند.با توجه به رشد نرخ تراکنش های شاپرک در سال های اخیر و تابعیت آن با تورم و اقبال عمومی به تراکنش شاپرکی فرض شده است، تعداد تراکنش ها در سال های آتی نیز رشدی مانند رشد امسال را تجربه کنند.علیرغم کاهش سهم آسان پرداخت از تراکنش های کارتخوان، شرکت سعی کرده تا با گسترش اپلیکیشن آپ سهم خود را در تراکنش های اینترنتی افزایش دهد. همچنین بهبود شاخص اثربخشی درگاه فروشگاهی می تواند قسمتی از کاهش سهم تراکنش که بدلیل عدم ورود دستگاه های کارتخوان جدید از سمت آسان پرداخت است را جبران کند. به همین دلیل سهم از کل تراکنش های شاپرک در دو سال آینده را مشابه پاییز 98 در نظر گرفته شد. درآمد و هزینه ارائه خدمات با توجه به بزرگتر شدن مبلغی خریدهای تراکنش ها هر سال نرخ متوسط هر تراکنش آپ افزایش داشته است. این موضوع با افزایش شاخص اثربخشی دستگاه های آسان پرداخت نیز توجیه پذیر می باشد. از اینرو نرخ متوسط تراکنش در زمستان 98 به نسبت افزایش نسبی زمستان و پاییز سال گذشته رشد داده شده است.تراکنش های زمستان 98 با توجه به دیتای تاریخی بدلیل افزایش خرید مردم بدلیل مقارن شدن با عید افزایشی متناسب با سال قبل در نظر گرفته شد.فروش پین و اعتبار برای سال های آتی متناسب با رشد 1398 به 1397 برای سالهای آتی رشد داده شد.سایر درآمدهای عملیاتی اگرچه درصد کمی از سود شرکت را دربرگرفته است، در سالهای اخیر رشد بسیار خوبی را تجربه کرده است. فرض شده است در سال های آینده رشدی متناسب با رشد 1398 به 1397 در نظرگرفته شد.مواد مستقیم در بخش هزینه ها، هزینه خرید پین و شارژ از شرکت های ارائه دهنده شارژ می باشد. با توجه به روند تاریخی این هزینه تقریبا 97 درصد فروش پین و اعتبار می باشد.نیروی کار شرکت در سال جاری کاهش داشته است، با توجه به این دستمزد مستقیم با توجه به رشد نرخ دستمزد افزایش داده شد.در بخش سربار مهمترین فاکتورها استهلاک و خدمات پس از فروش می باشد. با توجه به اینکه درصد بالایی از استهلاک ناشی از دستگاه های پوز است و شرکت در سال اخیر خرید دستگاه کارتخوان قابل توجهی نداشته است، برای سال های آتی این آیتم ثابت در نظر گرفته شد. همچنین هزینه خدمات پس از فروش که تابعی از تعداد دستگاه های کارتخوان است، با نرخ تورم رشد داده شد. هزینه مواد غیرمستقیم مصرفی مربوط به کاغذ رول دستگاه کارتخوان است. این آیتم تابعی از تعداد تراکنش ها در نظر گرفته شد که با نرخ تورم نیز افزایش می یابد. هزینه حق العمل و کمیسیون فروش مربوط به هزینه شارژ به پذیرندگان و کارمزد سرویس های دریافتی به اضافه هزینه ناشی از امتیازات و خطاها است. ارزشگذاری و نتیجه گیری ارزشگذاری شرکت های این تیپ را نمی توان از روش های معمول تنزیل سود تقسیمی تک مرحله ای ارزشگذاری کرد. یکی از روشهای ارزشگذاری این روش ها می تواند روش دومرحله ای با نرخ رشد در دوره بلوغ و رشد انجام داد. اما یکی از معمول ترین ارزشگذاری ها با توجه به دیتای تاریخی است. آنچه در نمودار P/S مشاهده می شود، از ایتدای ورود به بازار سرمایه شرکت نتوانسته است با نسبت قیمت به درآمد بیشتر از یک معامله شود. با توجه به رشد درآمد 10 درصدی به نظر نمی آید در سال آینده اتفاق خاصی برای شرکت بیفتد. اگرچه با توجه به بازار رقابتی شدید و پویا بودن فعالیت های فین تک تغییر اساسی در مفروضات تحلیل می تواند رخ دهد و ارائه محصول جدید می تواند رشد درآمدی ایجاد کند. در پایان با توجه به اینکه درآمد شرکت در سال اخیر و سال آتی تغییر آنچنانی نخواهد داشت، می توان در گزینه های بهتری با رشد درآمدهای بالا سرمایه گذاری کرد.
سهام سازان
