تاریخچه: شرکت پتروشیمی شهید تندگویان در سال 1377 در اداه کل ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری تهران به ثبت رسید و متعاقبا مرکز شرکت به بندر امام خمینی منتقل و در اداره ثبت شرکتهای ماهشهر به ثبت رسیده است. پتروشیمی تندگویان در تاریخ 11/12/1398 نزد سازمان بورس اوراق بهادار ثبت شده است و از تاریخ 17/12/1398 با نماد شگویا در فرابورس ایران پذیرفته شده است. در حال حاضر شرکت جزء واحدهای تجاری فرعی شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس می باشد. کارخانه شرکت در استان خوزستان و در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندر ماهشهر واقع است. سرمایه و ترکیب سهامداران: آخرین سرمایه ثبت شده شرکت معادل 2,396 میلیارد تومان و سود انباشته شرکت براساس اخرین گزارش ارائه شده شرکت ( به تاریخ 29/12/1398) حدود 1,495 میلیارد تومان میباشد و احتمال افزایش سرمایه از این محل وجود دارد. صنایع پتروشیمی خلیج فارس با 52% و پتروشیمی بوعلی با 11.40% و گروه پتروشیمی تابان فردا با 11.24% سه سهامدار عمده شرکت هستند. جایگاه شرکت در صنعت: پلی اتیلن ترفتالات که با حروف اختصاری PET نیز شناخته میشود در حقیقت حاصل ترکیب اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید میباشد این ماده یکی از مهمترین مواد اولیه تولید پلیاسترهای قابل استفاده در الیاف و پنبه مصنوعی برای نساجی، صنایع تولید فیلمهای پلاستیکی و تولید انواع بطریهای نوشابه، قوطی، ظروف بسته بندی مواد غذایی، دارویی و بهداشتی میباشد. صنعت تولید PET صنعتی با تمرکز نسبتا پائین است و بیش از 200 تولیدکننده در سرتاسر جهان به تولید این محصول میپردازند اما تنها 5 تولید کننده به تنهایی 50% محصول جهان را تولید میکنند. لازم به ذکر است که بخش گرید بطری در حدود 70% سهم بازار جهانی را به خود اختصاص داده است و تقاضای آن یکی از عوامل اثرگذار بر قیمت جهانی میباشد برخلاف آسیا که تنها حدود 17% به گرید بطری اختصاص دارد و نخ و پنبه مصنوعی عمده تقاضای پلیاستر است. انتظار میرود در سالهای آینده تقاضای الیاف پلیاستر به دلیل هزینه پائین و مقاومت و تنوع بالا در کشورهای در حال توسعه و با افزایش جمعیت در آفریقا و جنوب شرق آسیا، رشد بیشتری داشته باشد. اگرچه رشد تقاضا الزاما به رشد تجارت منجر نخواهد شد زیرا عمده تقاضا توسط تولیدکنندگان داخلی کشورها تأمین خواهد شد. در حال حاضر این صنعت پلی اتیلن ترفتالات صنعتی 39.8 میلیارد دلاری میباشد و در سال گذشته بیش از 19 میلیون تن تقاضا در سطح جهان برای این محصول وجود داشته است. بازار فروش محصولات شرکت: فروش داخلی محصولات تولیدی شرکت پتروشیمی شهید تندگویان در بورس کالای ایران صورت میگیرد. قیمت گذاری فروش محصولات اصلی در بازار داخلی توسط دفتر توسعه صنایع پایین دستی پتروشیمی صورت میگیرد و به صورت هفتگی توسط این دفتر اطلاع رسانی میگردد. به دلیل آنکه پتروشیمی تندگویان تنها تولید کننده محصولات PET و اسید خالص ترفتالات در داخل کشور و تنها تولیدکننده گرید بطری در خاورمیانه میباشد تقاضای خوبی برای خرید محصولات وجود دارد که باعث میشود معمولا نرخ داخلی فروش از نرخ صادراتی بالاتر باشد. این روزها رقابت خوبی برای محصولات شرکت در بورس کالا دیده می شود به نحوی که بعضا حتی بین 20 تا 30 درصد هم قیمت پایانی موزون بالاتر از قیمت عرضه بوده است. مقدار تولید: شرکت پتروشیمی شهید تندگویان دارای 4 واحد تولید در 2 فاز میباشد که هر کدام به شرح زیر میباشد: 2 واحد تولید PTA با ظرفیت تولید هر کدام 350 هزار تن اسید خالص ترفتالات با خوراک مصرفی پارازایلین و اسید استیک. ( ارزش جایگزینی واحد PTA شرکت در حال حاضر و با دلار 20 هزار تومانی حدود 24 هزار میلیارد تومان می باشد. که از ارزش بازار سهم بیشتر می باشد. ) لازم به ذکر است خوراک واحدهای PET خروجی واحدهای PTA به همراه منواتیلن گلایکول و کاتالیستها میباشد. ظرفیت معمول تولید PTA در کل مجموعه معادل 574 هزار تن، ظرفیت معمول تولید گرید بطری 286.5 هزار تن و ظرفیت معمول تولید گرید الیاف 370.3 هزار تن سالانه میباشد. با اندکی اغماض می توان گفت نسبت تولید به ظرفیت عملی گریدهای بطری در چند سال اخیر سیر صعودی داشته و از 70% در سال 1394 به 100% در سال قبل رسیده است. ضریب مصرف PTA در تولید گریدهای بطری و الیاف به دلیل عدم استفاده از کاتالیست در سال قبل برخلاف سالهای 94 تا 98 به نزدیک 93% رسیده بود. این نسبت برای سال جاری به 90% رسیده است. مقدار فروش: در بین محصولات شرکت گرید بطری بیشترین مارجین ناخالص و بیشترین وزن را در سود ناخالص شرکت دارد. به طور متوسط حدود 95% از محصولات شرکت در بورس کالا و مقدار کمی نیز در بازار آزاد به فروش میرسد. صادرات مقداری شرکت در سالیان اخیر تغییرات زیادی داشته است به گونهای که در سال 1398 تنها 8% از کل فروش شرکت به صورت صادرات بوده است که در سال قبل به 6% کاهش یافته است. تا آخر سال 1396 بازارهای صادراتی شرکت کشورهای هند، امارات، عراق و تونس بوده است اما از سال 1397 شرکت محصولات صادراتی خود را بواسطه بازرگانی پتروشیمی به فروش میرساند. هدف گذاری شرکت با توجه به تولید زیر ظرفیت عملی بازار های منطقه به دلیل قیمت مناسب و پایین بودن هزینه ترانزیت دریایی کالا میباشد. نرخ و مبلغ فروش : معمولا نرخ های فروش در بازار داخلی از صادراتی بیشتر میباشد اما هر از گاهی مشاهده میشود که نرخ های صادراتی از داخلی بیشتر میباشد. در سال قبل متوسط نرخ هر تن پت گرید بطری و الیاف به ترتیب 765 و 800 دلار در تن بود که در سال جاری فعلا در محدوده های 1200 و 1100 دلار در هر تن قرار دارد. مواد مستقیم مصرفی : در سالیان قبل نسبت وزن مصرفی اسید به تولید گریدهای بطری و الیاف حدود 86% بوده است اما در سالهای 97 و 98 این رقم به 90% افزایش یافته است. به عنوان مثال برای تولید یک تن گرید بطری قبلا حدود 865 کیلوگرم PTA مصرف میشد اما به دلیل افزایش قیمت ایزوفتالیک اسید به عنوان یکی از کاتالیستهای وارداتی شرکت، ضریب مصرفی این ماده در تولید کاهش و بالتبع میزان مصرف PTA به 858 کیلوگرم افزایش یافته است. وزن افزوده شده (15 کیلیوگرم در هر تن) به دلیل کاهش مصرف کاتالیست بوده است. قرارداد خرید اسید استیک از شفن از سال 1384 برای مدت 25 سال و منو اتیلن گلایکول به مدت 20 سال و از سال 1385 با پتروشیمی مارون منعقد شده است. شرکت خود میتواند منو اتیلن گلایکول تولید کند اما منتظر مانده که قرارداد منعقده به پایان برسد. شکاف بین نرخ خرید پارازایلین و منو اتیلن گلایکول تقریبا صفر بوده (به صورت یک به یک) اما برای اسید استیک نسبت خرید شگویا به نرخ فروش شفن براساس صورت مالی خود شرکت حدود 85% میباشد. بنا به اعلام خود شرکت در صورت کاهش یک واحد قیمت نفت، قیمت پارازایلین یک واحد کاهش میبابد اما محصول شرکت 0.6 واحد کاهش قیمتی پیدا خواهد کرد. مواد غیرمستقیم عنوان شده در سربار عمدتا کاتالیستها و سایر افزودنیها میباشد. بهای تمام شده کالای فروش رفته : به صورت تقریبی حدود 78% از بهای تمام شده را مواد مستقیم، حدود 20% را سربار ساخت و الباقی را دستمزد مستقیم تشکیل می دهد. درصد وزنی مواد مستقیم در بهای تمام شده در سال جاری نسبت به مجموع هزینه های ساخت پایین آمده است که دلیل این امر افت قابل توجه نرخ های پارازایلین (از حدود 710 دلار در سال قبل به 500 دلار در هر تن) و منو اتیلن گلایکول (از 450 دلار به 400 دلار در هر تن) می باشد. نرخ های فروش شرکت نسبت به نرخ های مصرفی مواد اولیه افت کمتری را تجربه کرده اند و این امر نشان از چسبندگی نسبی نرخ های فروش در قیاس با نرخ های مصرفی مواد اولیه در زمان افت نرخ ها می باشد. علت منفی شدن خالص موجودی کالای ساخته شده سال قبل نسبت به سال 98 به دلیل موجودی انبار ابتدای دوره زیاد شرکت در سال قبل بوده است که در طی سال مقداری از آن به فروش رسیده است. برای سال جاری فرض بر تکرار مقادیر موجودی سال قبل در انتهای سال شده است و دلیل منفی شدن خالص موجودی انبار به دلیل رشد نرخ های پایان دوره سال جاری نسبت به سال قبل می باشد. هزینه استهلاک شرکت به صورت خط مستقیم فرض شده است زیرا 97% استهلاک داراییهای ثابت شرکت متشکل از زمین و ماشین آلات و تجهیزات میباشد که روش محاسبه هر دو توسط شرکت به صورت خط مستقیم میباشد. هزینه های فروش عمومی و اداری : حق العمل و کمیسیون فروش خود از سه جزء تشکیل شده است. کارمزد فروش محصولات در بورس کالا (تقریبا 95% محصولات در بورس کالا به فروش می رسد)، 3.5 در هزار برای محصولات صادراتی و 1.22 در هزار برای فروش محصولات داخلی کارمزد پرداخت می شود. هزینه حمل و نقل به ازای هر تن 2.5 دلار فرض شده است خالص سایر درآمدها و هزینه های عملیاتی: سایر درآمدهای عملیاتی از کارمزد فروش اعتباری، فروش ضایعات و سود ناشی از تسعیر ارز در سال جاری تشکیل شده است. برای سال جاری سودی از محل تسعیر ارز در نظر گرفته نشده است. سایر هزینههای عملیاتی ناشی از هزینه جذب نشده تولید به انضمام عوارض آلایندگی، پساب صنعتی و ... بوده است. عوارض آلایندگی به عنوان یک درصد مبلغ کل فروش ریالی در نظر گرفته شده است. هزینه جذب نشده در تولید به تناسب تغییرات در تولید و نرخ تورم تغییر یافته است. خالص سایر درآمدهای غیر عملیاتی: از دو بخش سود سپرده بانکی و سود ناشی از تسعیر وجوه نقد تشکیل شده است. صورت سود و زیان : نتیجه گیری : انتظار میرود سهم در سال قبل حدود 900 ریال و سال جاری حدود 1500 ریال سود به ازای هر سهم محقق کند. درصد تقسیم سود در آخرین مجمع شرکت حدود 65% بوده است. با قیمتهای فعلی نسبت قیمت به سود بعد از حدود 5 واحد میباشد. در صورتی که دلار 18 هزار تومان فرض شود این سود تا 1300 ریال نیز قابل کاهش خواهد بود.