صنعت روانکار روانکاري روشی است براي جلوگیري از اصطکاك و سایش سطوح متحرکی که روي یکدیگر قرار می گیرند، کار اصلی روانکاري کاهش میزان اصطکاك بین سطوح متحرك و ثابت است که توسط روانکارها (انواع روغن، گریس و...) امکان پذیر می شود.به طور کلی روانکارها از دو جزء اصلی روغن پایه و مواد افزودنی تشکیل می شوند. شرکت هاي روغن ساز شرکت هایی هستند که روغن خام (لوبکات) را از پالایشگاه هاي نفت خام دریافت کرده و طی فرآیندهاي خاص به روغن نهایی (روغن موتور و صنعتی ) تبدیل میکنند. روانکارها را در یک نگاه کلی می توان به دو دسته روانکارهاي خودرو و روانکارهاي صنعتی تقسیم بندي کرد: تولید برش روغنی ( لوبکات ) از نفت خام تعداد اتم هاي کربن موجود در یک هیدروکربن بسیار با اهمیت است و تغییر در تعداد اتم هاي کربن موجب تغییرات شدید خواص هیدروکربن و در نتیجه کاربرد آن می شود. به همین دلیل است که از پالایش نفت خام که حاوي هیدرو کربن هایی متفاوت از یک کربنه تا بیش از صد کربنه است، فرآورده هایی با ظاهر، خواص و کاربرد کاملا متفاوت به دست می آید. به طور معمول با انجام پالایش بر روي نفت خام، تنها چند درصد مواد هیدروکربنی با تعداد اتم هاي بین 20 تا 50 به دست می آید، که مناسب براي استفاده به عنوان روانکار هستند. این برش مناسب جهت مصارف روانکاري اصطلاحا برش روغنی یا لوبکات نامیده می شود. در پالایشگاه هاي روغن، عملیات پالایش روي لوبکات انجام شده و ماده اي به نام روغن پایه به عنوان ماده اصلی روغن هاي موتوري صنعتی و گریس از آن به دست میاید. لوبکات جزء اصلی و ماده اولیه تولید روغن موتور که حدود 85 الی 95 درصد آن را تشکیل می دهد. بقیه مواد حاصل از پالایش نفت خام را عمدتا مواد سبک تر تشکیل می دهند که براي مصارف سوختی مناسب هستند. در حال حاضر در ایران چهار پالایشگاه نفت پارس، بهران، ایرانول و سپاهان به تولید روغن هاي دست اول از لوبکات حاصل از نفت خام مشغول هستند. تعدادي از روغن هاي موتوري نیز داراي روغن پایه هایی غیر از نفت خام به نام روغن پایه سنتزي هستند. کلیه روغن هاي پایه که در حال حاضر در ایران تولید می شوند به روشی استخراج با حلال پالایش می شوند و روغن هاي پایه حاصله قرار می گیرند. هنوز هیچ واحدي جهت تولید روغن هاي پایه گروه 2و بالاتر در ایران راه اندازي نشده API جزء گروه 1 طبقه بندي است و تولید کنندگان روانکارها نیاز خود به این روغن هاي پایه را از طریق واردات تامین می نمایند. خوراک شرکتهای روغن سازی : 1- روغن خام : برش روغنی موجود در نفت خام که تحت عنوان لوبکات از برج تقطیر در خلاء وا حد هاي تقطیر نفت خام استحصال میشود به عنوان خوراك اصلی شر کت هاي تولید کننده روغن محسوب میشود. این فرآورده نزد یک به 90 درصد خوراك این شر کت ها را تشک یل می د هد. قیمت لوب کات در داخل کشور در حال حاضر تابع قیمت نفت کوره می باشد و هر گونه تغییرات قیمتی در نفت کوره مستقیما بر قیمت لوبکات تاثیر می گذارد. نرخ لوبکات توسط شرکت پخش و پالایش در ابتداي هر ماه اعلام میشود و این نرخ طبق فرمول به شرح ذیل بدست می آید: 2- مواد افزودنی: جهت ساخت گریدهاي مختلف روغن موتور و صنعتی ، مواد افزودنی (با توجه به گرید روغن تولیدي) به روغن پایه تولید شده در کارخانجات روغن سازي اضافه میشود. مواد افزودنی فوق به طور کامل وارداتی بوده و عوامل موثر بر آن نرخ ارز و همچنین تحریم هاي بین المللی میباشد. معرفی شرکت : شرکت نفت پارس در سال 1337 تاسیس گردیده است و به عنوان اولین تولید کننده روغن در کشور مطرح گردید. و به عنوان اولین شرکت تولیدی در بورس تهران پذیرفته شد .محصولات اصلی شرکت روغن دنده خودرو ، انواع روغن موتور بنزینی و دیزلی ،روغن صنعتی ، گریس ، اکسترکت و روغن دریایی می باشد .الزم به ذکر است تاسیسات این شرکت در سال 89 نوسازی شده است و این شرکت با ظرفیت 120 هزار تن مدرن ترین مجتمع روغن سازی کشور می باشد .این شرکت توانسته است در زمینه تولید گریس و اکستراکت خود را به عنوان برترین تولید کننده مطرح کند. شركت نفت پارس باسابقه ترین پالایشگاه توليد روانكار در ایران است . ظرفيت توليد این شركت از سه پالایشگاه دیگر كمتر بوده ولی در بازارروانكار، جایگاه تثبيت شده و مستحكمی دارد. در حوزه توليدگریس، بزرگترین توليد كننده در خاورميانه بوده و درخصوص توليد سایر روانكارها، محصولاتی با كيفيت و مورد اعتماد در بازارهاي داخلی و صادراتی ارائه می كند. محصولات و بازارهاي مصرف : محصولات شركت نفت پارس شامل محصولات اصلی و محصولات جانبی می باشد. محصولات اصلی شركت به شرح ذیل می باشد. انواع روغنهاي صنعتی شامل انوع روغن ، انواع روغنهاي موتوری دیزلی، انواع هيدروليك، كمپرسور، انتقال حرارت ،توربين و انواع گریس پایه كلسيم، آلومينيوم، منيزیم، انواع روغن كشتی محصولات جانبی شركت به شرح ذیل می باشد : انواع اکستراکت سبک و سنگین ، اسلاك وكس سبك و سنگين و انواع پارافين و فوتس اویل ، سهامداران شرکت : چنانچه مشاهده میشود سهامدار اصلی و نهایی شرکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) میباشد و سهم به شدت شناوری پایینی دارد. سرمایه شرکت : سرمایه شرکت در بدو تاسیس 15 میلیون تومان بوده است که برای آخرین بار طبق مصوبه مجمع فوق العاده بهمن 97 از 125 میلیارد تومان به 200 میلیارد تومان افزایش یافته است. محصولات شرکت : مقدار تولید : جدول زیر مقدار تولید شرکت در 5 سال اخیر به همراه پیش بینی برای 2 سال بعد را آورده است. مقدار فروش : نرخ فروش : نرخ هاي داخلی طبق بررسیهاي انجام شده از سال 93 توسط سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده اعلام میشود و نرخ های صادراتی نیز وابسته به قمیت نفت و همچنین عرضه و تقاضای بازار میباشد. در سال 98 کلیه شرکتهای روانکار به طور میانگین 65 درصد افزایش نرخ گرفتند. مبلغ فروش : با توجه به مقادیر و نرخ های فروش، مبلغ فروش به شرح زیر میباشد : مفروضات : کل مفروضاتی که برای دو سال آتی پیش بینی شده است به شرح زیر میباشد : بهای تمام شده : مواد مستقیم 95 درصد بهاي تمام شده را به خود اختصاص میدهد در این میان نیز لوبکات 75 درصد مواد مستقیم مصرفی را شامل می شود براي پیش بینی مقدارمواد مستقیم مصرفی از نسبت تبدیل مواد مستقیم (لوبکات) به تولید استفاده گردیده است. ضریب مصرف لوبکات براي تولید یک تن روانکار 1,1 میباشد. و به ازای هر تن فروش کل محصولات 0.95 لوبکات نیاز است. نرخ مواد مصرفی : طبق گزارش تفسیری شرکت اعلام کرده است هر تن لوبکات را 4.5 میلیون تومان به طور ثابت برای 6 ماهه اول از پالایشگاه ها خریداری خواهد کرد ولی برای 6 ماهه دوم کاهش نرخ داشته ایم. نرخ لوبکات به طور کامل وابسته به نفت کوره و همچنین دلار نیمایی است. مبلغ مواد مصرفی با توجه به نرخ و مقدار مواد به شرح جدول زیر است: سربار ساخت : عمده سربار شامل مواد و دستمزد غیر مستقیم میباشد. بهای تمام شده کالای فروش رفته : سود دریافتی از سرمایه گذاری در پالایشگاه سپهر پارسیان : شرکت مالک 20 درصد پالایشگاه سپهر پارسیان است. احتمالا در نیمه دوم سال 99 شروع به فعالیت خواهد کرد. برای سال 99 درصد استفاده از ظرفیت پالایشگاه 25 درصد و برای سال 1400 حدود 70 درصد فرض کرده ایم. ظرفیت اسمی شرکت به شرح زیر است : سود خالص متعلق به نفت پارس از بابت این پالایشگاه 239 و 789 میلیارد تومان در سال های 99 و 1400 بوده است. ارزش پروزه سپهر برای نفت پارس حداقل 2 هزار میلیارد تومان است که 1000 تومان به ازای هر سهم میشود. صورت سود و زیان : ارزشگذاری : با توجه به دریافت احتمالی سود نقدی بالا در مجمع سال بعد و همچنین سود 180 تومانی شرکت در سال بعد بدون در نظر گرفتن پروژه سپهر، ارزش سهم با ضریب قیمت به درآمد 8 هم 1600 تومان میباشد که بسیار بالاتر از قیمت روز سهم( 2650 تومان) است که نشان میدهد بازار بیشتر به پروژه سپهر پارسیان و همچنین کاهش احتمالی لوبکات نگاه کرده است. مزیت شناوری پایین سهم نیز باعث بالا رفتن قیمت سهم شده است. در نتیجه خرید سهم در قیمت فعلی توصیه نمیشود.
سهام سازان
